Heatstress

Er zijn twee begrippen die vaak worden verwisseld maar wel degelijk iets anders betekenen, namelijk hitte stress en hittebelasting. Hittebelasting is de blootstelling van het lichaam aan warmte, waardoor er opwarming van het lichaam plaatsvindt. Er is pas sprake van hittestress wanneer er door deze belasting zogenaamde warmteziekten ontstaan zoals warmtehuiduitslag, hittekramp, hitte-uitputting en hitteberoerte/zonnesteek.

Hitte-uitputting en beroerte tijdens werkzaamheden

Werken in een te hoge omgevingstemperatuur kan leiden tot ernstige ziekteverschijnselen. Dit begint vaak met hitte-uitputting. Bij zware inspanning en hoge temperaturen kan het lichaam de bloedvoorziening van spieren, hersenen en huid moeilijk op peil houden. Als de inspanning stopt kan men onwel worden omdat de bloeddruk dan ineens snel inzakt. Als hitte-uitputting ernstiger vormen aanneemt spreekt men van een hitteberoerte. De lichaamstemperatuur kan dan boven de 41?C komen, waardoor beschadiging aan het zenuwstelsel kan optreden. Naast de kenmerken van hitte-uitputting kunnen mensen met een hitteberoerte ook last hebben van een rode of hete droge huid, krampen en stuipen. Men toont vaak ook afwijkend gedrag of verliest uiteindelijk het bewustzijn met mogelijk overlijden tot gevolg.

ProCare Safety is distributeur van 3 prachtige merken om heatstress in kaart te brengen; TSI QUEST, Zephyr en CorTemp.

TSI QUEST

Zephyr

CorTemp

Wanneer kies je welk merk?

Wanneer u op zoek bent naar apparatuur om heatstress in kaart te brengen zult u waarschijnlijk het belang van deze apparaten wel kennen. Het is belangrijk om goed af te wegen voor welk merk en type u kiest. Ieder product heeft zijn eigen, specifieke voor- en nadelen. Wij vinden het belangrijk dat de juiste apparatuur wordt gekozen voor de juiste toepassing. Graag helpen wij u in dit traject en plannen we een adviesgesprek in. Eén van onze collega’s zal vrijblijvend langskomen om de situatie en het gebruik duidelijk in kaart te brengen. Na het bezoek ontvangt u van ons een gespecificeerd advies.
Klik hier om een afspraak te maken

Heatstress informatie

Comfortabele werkomstandigheden wordt door de gemiddelde mens ervaren bij een temperatuur tussen de 20 en 27°C en een luchtvochtigheid van 35 tot 60%. Wanneer één van beide factoren te ver stijgt, beginnen mensen zich oncomfortabel te voelen, wat niet direct inhoud dat dit direct schadelijk is voor het lichaam.

Hoe werkt het lichaam:

De kerntemperatuur van de mens is 37°C, welke gedurende de dag over niet meer dan 1°C fluctueert. Wanneer de omgeving opwarmt, warmt het lichaam mee. De interne thermostaat registreert dit en het lichaam reageert hierop door extra bloed naar de huid te pompen, de zweetproductie te verhogen en zich zo te kunnen aanpassen aan de warmte. Wanneer, in extra warme omstandigheden het lichaam de warmte niet (volledig) kwijt kan, begint de kerntemperatuur te stijgen, wat resulteert in hitte stress. Wanneer deze temperatuur stijgt naar 38 of 39 graden, zal de fysieke prestatie langzaam afnemen, maar gezonde werknemers kunnen incidenteel temperaturen tot 39°C zonder problemen aan. Daarboven nemen de gezondheidsrisico’s echter snel toe. Het is onbekend wat het effect is bij werknemers die iedere dag aan deze temperatuurbelasting worden blootgesteld: of de kerntemperatuur minder (door acclimatisatie) of meer (door de continue belasting) zal stijgen tijdens deze werkzaamheden.

De gevolgen van hittestress zijn:

Mentale problemen:
  • sneller geïrriteerd
  • verlies van concentratie
  • minder efficiënt in mentale taken
Psychofysiologische problemen:
  • minder efficiënt fysieke taken kunnen uitvoeren
  • meer incidenten
Fysieke problemen:
  • verstoorde water en elektrolyten balans
  • zware belasting op hart en bloedcirculatie
  • vermoeidheid en uitputting
Bij 35 – 40°C:
  • Limiet van hoge temperatuur tolerantie

In/op het lichaam

Bij metingen aan het lichaam zelf, zijn de volgende parameters interessant:

1. Kerntemperatuur

Wanneer de kerntemperatuur te ver stijgt, kunnen er gezondheidsrisico’s, afname in waakzaamheid en slechtere prestaties optreden. Wanneer de kerntemperatuur in de gaten gehouden kan worden, kan er ook ingegrepen worden wanneer deze te hoog dreigt op te lopen. Dit kan bijvoorbeeld met behulp van een temperatuurpil, zoals de CorTemp van HQInc. Door de connectie met een externe ontvanger kant de werknemer of sporter continu in de gaten gehouden worden en kan er ingegrepen worden wanneer het fout lijkt te gaan. Ook kan er voor een niet-invasieve manier gekozen worden om de kerntemperatuur te monitoren. Door middel van een algoritme en het Kalmal filter.

2. Huidtemperatuur

Omdat het lichaam moeite krijgt met warmtetransport van binnen naar buiten wanneer de huidtemperatuur boven de 36°C uit komt, is dit ook een belangrijke parameter om te monitoren tijdens hittebelasting. Dit kan bijvoorbeeld gedaan worden met het BioHarness van Zephyr.

3. Hartfrequentie

De hartfrequentie kan ook gebruikt worden om werknemers of sporters te monitoren tijdens hun bezigheden. Dit kan gedaan worden door alleen naar de hartfrequentie te kijken en te vergelijken met de maximale hartfrequentie om te mate van intensiteit te bepalen. Bij een hartslagmeter die iets meer variabelen meet, kan er bijvoorbeeld ook gekeken worden naar de hartslagvariabiliteit (HRV) en de heartrate reserve (HRR).

In de omgeving

De omgeving heeft een groot aandeel in het wel of niet aanwezig zijn van hittestress. Deze factoren kunnen goed gemeten worden met apparatuur van 3M. Hiermee kan de arbeidsbelasting op de arbeidsplaats goed in kaart worden gebracht. Met behulp van de gemeten parameters luchttemperatuur, relatieve vochtigheid, stralingstemperatuur en natte boltemperatuur, kan de WBGT-index (wet bulb globe temperature). De WBGT-index wordt voor situaties binnen in gebouwen en buiten in de schaduw bepaald door de natuurlijke natte-luchttemperatuur (tnw) en de globetemperatuur (tg) te meten met betrouwbare apparatuur die periodiek gekalibreerd wordt. De natuurlijke natte-luchttemperatuur (tnw) wordt bepaald met een thermometer met een vochtig katoenen kousje eromheen, die koelt door verdamping onder invloed van luchtbeweging. Deze thermometer bootst als het ware een bezwete huid na. De globetemperatuur (tg) wordt bepaald door een thermometer met een zwarte bol eromheen, die gevoelig is voor straling. Uit beide meetwaarden wordt de WBGT-index bepaald: WBGT = 0,7 x tnw + 0,3 x tg. Wanneer er geen constante waarde in de tijd kan worden bepaald, moet een representatief gemiddelde worden bepaald. De tijdsbasis voor de berekening is de periode van werk/rust van 1 uur die het meest representatief is voor de blootstelling aan warmte in de te onderzoeken situatie. Daarnaast is het aan te bevelen de WBGT onder maximale externe warmtebelasting te bepalen, dat wil zeggen in de zomer, midden op de dag en als de warmteproducerende apparatuur in werking is. De metingen worden in een homogene omgeving op buikhoogte verricht. Indien de omgeving niet homogeen is, worden ook metingen verricht op hoofd- en enkelhoogte. Vervolgens wordt het gemiddelde bepaald.
Bij sommige beroepen, zoals bij de brandweer, werkzaamheden in composteerhallen of buitenwerkzaamheden in de zomermaanden, is het moeilijk dan wel onmogelijk om hittebelasting te voorkomen. Wel zijn er maatregelen om hittestress te voorkomen:

Aan de bron

  • warmte-producerende apparaten zoveel mogelijk uitzetten of in een aparte ruimte zetten
  • verlichting dempen waar dit kan
  • zonwering toepassen
  • ventilatie verhoging
  • plaatsen air-conditioners en/of ventilatoren
  • zware lichamelijke inspanning vermijden dan wel verminderen
  • platte daken eventueel natmaken ter koeling

Organisatorisch

  • tropenrooster; korter werken
  • vaker pauzes
  • zwaar werk uitstellen

Aan de mens

  • luchtige kleding dragen, liefst van katoen
  • veel drinken (ook denken aan extra zout)
  • géén alcohol
  • buiten het hoofd bedekken en zonnebrandcrème gebruiken
  • bij medische problemen: advies aan bedrijfsarts vragen

Overig

  • flexibel omgaan met klachten en wensen van mensen
  • gelegenheid geven tot vaker douchen en omkleden

De WBGT-index is berekend, wat nu?

Indien u kiest om in de omgeving te meten berekend de QUESTemp de WBGT-index, deze wordt weergegeven in twee waardes: WBGTi =(indoor, zonder zonnestraling) en WBGTo (outdoor,met zonnestraling). De fysieke werkbelasting komt overeen met de energie per seconde die het lichaam ontwikkelt om bepaald werk te verrichten. De fysieke belasting is onderverdeeld in 3 niveaus:

  • Licht werk: bediening van een toestel in zithouding of staand, licht werk met de handen of armen (voorbeeld: de bediening van een tafelzaag)
  • Halfzwaar werk: stappen in combinatie met tillen, trekken of duwen, stappen aan een matig tempo (voorbeeld: wassen in staande houding)
  • Zwaar werk: werken met intense activiteit, graafwerken, zaken vervoeren, zware lasten duwen/trekken, snel stappen (voorbeeld: een timmerman die een handzaag gebruikt)

Aan de hand van het niveau van de werkzaamheden en de weergegeven WBGT-index op de QUESTemp kunt u de werkzaamheden aanpassen op basis van onderstaande tabel.

Referenties

Application notes

Protecting workers from heat illness

Calculated Wet Bulb

White_Paper_HeatStress__LithoPrint (1)

Artikelen

Coping with heat stress during match-play tennis

Heat stress does not exacerbate tennis-induced alterations in physical performance

Neuromuscular adjustments of the knee extensors and plantar flexors following match-play tennis in the heat

Tennis in hot and cool conditions decreases the rapid muscle torque production capacity of the knee extensors but not of the plantar flexors

The impact of match-play tennis in a hot environment on indirect markers of oxidative stress and antioxidant status

Thermal, physiological and perceptual strain mediate alterations in match-play tennis under heat stress